GÜZEL VE ETKİLİ KONUŞMA KURALLARI
54-Güzel ve etkili konuşma kuralları nelerdir?
&Hitabet, sağlam bilgilere dayanmalıdır. Bu nedenle iyi bir konuşma için çok okuyun, araştırın, kelime zenginliğinizi arttırın.
&Yere, zamana, duruma, muhataba uygun bir konu seçiniz ve boş konuşmayınız. Düşündüklerinizin hepsini söylemeyin fakat söylediklerinizi düşünüp söyleyiniz. Söyleyecek sözünüz olmadığı zaman susmasını biliniz. Sözü gereksiz yere uzatmayınız. Konuşmanın sabır taşıracak uzunlukta olmamasına dikkat ediniz. Sözün, düşünceyi tam olarak ifade etmesine özen gösteriniz.
&Konuşurken dinleyicilerle sanki karşılıklı bir konuşma yapıyormuş gibi davranınız. Samimî olunuz ve yapmacıklıktan sakınınız. Sözlerinizin ve tavırlarınızın birbirini desteklemesi inandırıcılığınızı artıracaktır. Söylediklerinize öncelikle sizin inandığınız her hâlinizden belli olmalıdır.
&Dinleyicilerinizle göz irtibatını kesmeyiniz. Konuşma sırasında bir noktaya, bir yere veya bir kişiye değil, dinleyicilerinizin hepsine ve her tarafa bakarak konuşunuz. Bu durum özellikle yansıma (feed-back) alınması için gereklidir.
&Konuşurken sözlere tad katılmalıdır. “Ne söylediğiniz değil, nasıl söylediğiniz önemlidir.” Bu nedenle Konuşurken kelime seçimine, bunları doğru söylemeye ve üslûbunuza özen gösteriniz. Söz varlığınızı genişletmeye çalışınız. Sınırlı bir dille, tekrarlanan kelimelerle konuşmayınız. Anlamını tam bilmediğiniz kelimeleri kullanmaktan sakınınız ve kelimeleri doğru telaffuz ediniz. Kelimelerin söylenişine ağız özelliklerini yansıtmayınız. Edebî dille, kültür diliyle konuşmaya çalışınız. Yakın anlamlı kelimeler arasındaki anlam inceliğine dikkat ediniz. Konuşmanızda kaba sözlere ve argoya yer vermeyiniz. Mümkün olduğu kadar sağlam cümleler kurmaya çalışınız. Uzun cümlelere hâkim olamıyorsanız kısa cümleleri tercih ediniz.
&Sesin insanın kişiliğini yansıtan önemli bir unsur olduğunu unutmayınız. Dalgınlık, yorgunluk, hastalık, korkaklık, zayıflık, çekingenlik, kendini beğenmişlik gibi nitelikleri konuşmaya yansıtmamaya özen gösteriniz. Pürüzlü, kaba, sert, çok ince, hım hım, genizden gelen sesin dinleyenler üzerinde olumlu etki bırakmayacağını unutmayınız.
&Sesinizin tonunu duygu ve düşüncenizin özelliğine göre ayarlayınız. Tek düze ses tonuyla konuşmayınız, gerektiği yerde ses tonunuzu değiştiriniz. Vurgulara dikkat ediniz.
&Konuşmada jest ve mimiklerden aşırılığa kaçmadan, gerektiği ölçüde söz ve düşüncenin ahengine uygun olarak yararlanınız.
&Dinleyicilerinizle göz irtibatını kesmeyiniz. Konuşma sırasında bir noktaya, bir yere veya bir kişiye değil, dinleyicilerinizin hepsine ve her tarafa bakarak konuşunuz. Konuşma sırasında dinleyenlerin gözlerinin içine bakmamak genellikle çekingenliği ifade ettiğinden konuşmanın etkisini oldukça azaltır. Ayrıca, dinleyiciler düşüncelerini, söylenenlere katılıp katılmadıklarını, sorularını, yorulduklarını… yüksek sesle ifade etmeseler de bunu tavırlarına, bakışlarına yansıtırlar. Konuşmacı dinleyicileri gözleyerek onların tepkilerini kontrol etmeli ve konuşmasını buna göre ayarlamalıdır.
&Konuşmada, yıkıcı değil yapıcı olmaya, dinleyenlerin inançları ve değer yargılarını göz önünde tutmaya gayret ediniz.
&Konuşmalarda şahsiyet yapmayınız, genel ifadelerle fikrinizi ortaya koyunuz. Eskiler bunu, “Esas olan zemm-i fâil değil, zemm-i fiildir” şeklinde ifade etmişlerdir.
&Kendinize ayrılan süreyi uymaya özen gösteriniz.
55-Rehberlik nedir?
&Kişinin imkân ve kabiliyetlerini tanıması, kendini gerçekleştirmesi ve problemlerini çözümlemesi konularında sistematik uzmanlık yardımıdır.
56-Hz. Muhammed dönemi eğitim faaliyetleri hakkında ne söylenebilir?
&İlk dönem Müslümanlar arasında eğitim faaliyeti olarak Kur’an’ın yazımı ve öğretilmesi önemli yer tutardı. Kur’an birçok ayetle eğitim öğretimi özendirmiştir. Hz. Muhammed eğitimi teşvik etmiştir. İlk Müslümanların yaşadıkları coğrafyada kurumsallaşmış bir eğitimden söz edilemez.
57-Kuran-ı Kerim’de Hz. Muhammed’in rehberlik görevini işaret etmek için kullanılan sıfatlar nelerdir?
&Münir, Hadi, Dai ve Nur
58-Danışman danışanın anlayış ve davranışlarında olması gereken değişiklikleri sağlamak üzere tanımlayıcı, açıklayıcı ve aydınlatıcı bilgi verme çabaları yürütülerek olması gereken tutum ve davranışları doğru ve sağlam bilgilerle temellendirilir. Danışmanın bu amacı gerçekleştirmek için hangi danışmanlık tekniğini öncelikle kullanması gerekebilir?
&Bilgilendirme
59-Danışman danışana bir yol, yöntem veya çözüm dikte etmeksizin onun sorununu çözmede sahip olduğu imkânlarının ve güçlerinin farkına varmasını, onları kullanarak sorunun çözebileceğini anlamasını sağlar. Bunun için de danışman onun farkına varamadığı imkânları ve kendi yaşamının içinde her an yanında bulunan çözüm yollarını bulabileceği alanlara yönlendirir. Danışma sürecinde bu amaçla hangi teknik kullanılır?
&Yöneltme
60-Rehberlik ve danışma sürecinde danışanın bilinçdışı zihinsel çatışmalarının, savunma davranışlarının bulunması durumlarında onun çelişkilerine ve saplantılarına özenle dikkatini çekme tekniğine ne ad verilir?
&Yüzleştirme
61-İnsan hayatında gözlenen hızlı değişmeler karşısında toplumun temel değerleri ve yeni kuşaklardan beklentileri dikkate alınarak, bireysel kişiliği ve toplumsal kimliği de korumak suretiyle yeni gelişmelere adaptasyonun sağlanmayı kolaylaştırıcı çalışmaları yapmak rehberliğin hangi fonksiyonuna işaret eder?
&Ayarlayıcı rehberlik
62-Psikolojik danışma ve rehberlik teknikleri nelerdir?
&Empati kurmak, Etkin dinleme, Yapılandırma ve Yüzleştirme
63-Çevresine karşı uyumsuzluk gösteren bireylere yönelik yürütülen rehberlik fonksiyon açısından hangi tür rehberliği ifade eder?
&Uyum sağlatıcı rehberlik
64-İnsanların dinsel ve manevi sorunlardan kurtulup rahatlamaların yardımı esas alan çalışmalarla ilgili psikoloji dalı hangisidir?
&Pastoral psikoloji
65-Rehberlik çalışmalarının ortaya çıkmasında etkili olan faktörler nelerdir?
&Bireyleri kendilerinin en verimli olabileceği alanda yetiştirme düşüncesi, Üretim alnında alanda ortaya çıkan gelişmelere uygun iş gücü yetiştirme düşüncesi, Ahlak eğitimi alanında hissedilen ihtiyaçların karşılanması, Birey merkezli eğitim anlayışındaki gelişmeler