KUR’AN-I KERİM’DEKİ SECAVENTLER
363-Vakıf alametinin başka adı var mıdır?
&Vakıf alametinin bir adıda ‘’Secavent alametleridir.’’ ‘’Durak işareti’’ de denir. NOT:Durak denmez.
364-Kur’an’daki Ayetlerin nerelerinde durulması ya da nerelerinde geçilmesi gerektiğini belirten işaretlere ne denir?
&Secavend işaretleri
365-“İbtida da anlam dikkate alınacağından ideal bir başlangıç için öncelikle, okuyuşa …… ya da ……ara vermek tercih edilmelidir.” Boşluklar nasıl doldurulmalıdır?
&Ayet sonlarında / Secavend’lerde
366-Önemlerine göre vakıf işaretlerinin sıralanışı nasıldır?
&م – ط – ج – ز – ص
367-Halen elimizde bulunan Mushaflardaki vakıf işaretlerinin mucidi kimdir?
&Türkistanılı olan Muhammed b. Tayfur es- Secavendi isimli Bir Türk
368-Secavend sözü nereden gelmektedir?
&Secavend; Muhammed b. Tayfur‘un Türkistan’daki beldesinin ismidir. Vakf için kullanılan işaretler Sonradan bu zatın beldesinin ismi olan Secavend, isimiyle anılmıştır.
369-Vakıf alametleri hangi harflerdir?
&Bu zatın künyesi ve lakabına izafeten Secavent alameti de denir. م :Mim, ط : Tı, ج :Cim, ص :Sad, ز :Ze, لا :Lamelif, ق :Kaf, قف:Kıf, صلي: Sılî, ك: Kef ( آذا ) veya ( آذلك ), ع:Ayın, س : Sin ( سكته ), ( … …. ): Üç nokta, خ : Hı; ( خمسة ), مَدْ : Med, قَصْرٌ : Kasr
370-Muhammed b. Tayfur es- Secavendi’ye ait işaretler kaç tanedir ve nelerdir?
&Vakf-ı Lâzım (الوقف الازم): İşareti م harfidir
&Vakf-ı Mutlak (الوقف المطلق): İşareti ط harfidir
&Vakf-ı Câiz (الوقف الجائز) : İşareti ج harfidir.
&Vakf-ı Mücevvez(الوقف المجوذ):İşaretiز harfidir.
&Vakf-ı Murahhas (الوقف المرخص): İşareti ص harfidir.
371-İslam âlimlerinin büyüklerinden, Osmanlı Devleti’ninin 9. Şeyhülislamı Ahmed İbn-i Kemal Paşa, bir manzume ile secavendleri nasıl beyan eder?
Mim: Lâzım durmak burada elbet,
Geçmede, küfürden korkulur pek !
Tı :Mutlaka durmak nişânıdır.
Nerde görsen, orda hemen dur!
Cim :Caiz geçmek ondan, hem revâ,
Durmak fakat evlâdır, sana!
Ze: Câiz, onda dahi durdular,
Geçmeyi, daha iyi gördüler.
Sad: Durmakta ruhsat var, dediler.
Nefes almaya izin verdiler.
Lâ: “Durulmaz!” demektir her yerde,
Durma hiç! Alma hem nefes de!
Sevabın cümleye ihsan et!
Bu tertible oku, itmam et.
372-‘’Mim’’ durak işareti Kur’an-ı Kerim’de kaç yerde bulunmaktadır?
&Bu işaret, Kur’an’da 84 yerde bulunur.
373-Lâzım vakıftır. Muhakkak durmalıdır. Durmak vâcibtir. Vasıl haramdır. Durulmayıp geçilirse anlam bozulur. Geçildiğinde (Vasıl yapıldığında) mana bozulabilir gerekçesiyle, vakıf yapılması önemle istenen ve geçilmemesi gerekli yerde bulunur. Hatta bu vakf, kasden terk edildiği takdirde, küfrü icab ettirmesinden korkulur. Hangi Secaventten bahsedilmiştir?
& م
374-Mutlak vakıftır. Durmak gerekir. Geçmek için bir gerekçe yoktur, durulmalıdır anlamı taşır. Durulduğunda, her iki tarafın da, mana yönüyle birbirinden bağımsız olabileceği yerlerde bulunur. Hangi Secaventten bahsedilmiştir?
& ط
375-Bazı âyet-i kerimelerin sonunda bulunur. Bu rukû‘ işareti demektir. Bir mevzunun tamamlandığı ve diğerinin başladığı yerlerde bulunur. Namazda okunursa bu işaret bulunan yerde rukûya gitmek gerekir. Yani burada rükû yapmanın uygun olduğuna işaret eder. Hatim ve aşır okurken, başlayış ve bitiriş yeri tayininde veya herhangi bir yeri ezberlerken, ders başı ve sonu olarak da bu işareti esas almak uygun olur. Anlamındaki işaret hangisidir?
& ع
376-Her 10 ayette bir ع harfi yazılır. Ancak bu harf bazen yazılmaz, başka bir işaret konur. Bu konan işaret hangi harftir?
&Hemze(Bazı Mushaflarda on ayette bir konulmuş bazılarında da bunun yerine hemze konulmuştur.)
377- Kur’an-ı Kerim’de (üst üste iki tane vakf işareti var) buna benzer birkaç yerde iki durak işareti vardır. Bu işaretlerden hangisinde durulmalıdır. NEDEN?
&Kıraat imamlarının oradaki durak işaretleri konusunda ihtilaf ettiklerinden iki durak işareti birden konulmuştur. Biz bu iki işaretten birine uyabiliriz.
378-Kur’an-ı Kerim’de ع kaç yerde geçmektedir?
&576 defa bulunmaktadır.
379-Mücevvez vakıftır. Geçmek de durmak da caizdir. Fakat geçmek daha iyidir. Durak ve özel işaretlerin hangisinden bahsedilmiştir?
& ز
380-Geçmek de durmak da caizdir. Fakat geçmek daha iyidir. Buna قد قيل Gad gıle işareti / alameti de denir. Bu da vakf yapıp yapmama hususunda ihtilaf olduğuna işarettir. Kur’an-ı Kerim’deki durak ve özel işaretlerin hangisinden bahsedilmiştir?
& ق
381-Durmak daha iyidir. Hafif bir duruşla(bir nefesli) durmaktır. Mana itibariyle durmanın uygun olabileceği yerlerde bulunur. Kur’an-ı Kerim’deki durak ve özel işaretlerin hangisinden bahsedilmiştir?
&قف
383-Murahhas vakıftır. Zarûret halinde durmakta mahzur yoktur. Nefesin yetişmemesi gibi durumlarda, vakıf yapmaya ruhsat vermek için konmuştur. Aksi halde geçmek daha uygundur. Vakf-ı murahhas, vasıl evla vakıf caiz diye kalıp haline gelmiştir. Bahsedilen durak işareti hangisidir?
&ص
384-Geçmek de durmak da câizdir fakat durmak daha iyidir. Hangi Secaventten bahsedilmiştir?
&ج
386-Kezâlik demektir. Kendisinden önce hangi secavent (durak) gelmişse, bu da böyle demektir. Kendisinden önceki durak işaretine uyan vakıf işareti hangisidir?
& ك
387-Durulmaz! Bu durağın bulunduğu yerde durulursa, önceki kelime ile birlikte tekrar okunur. Âyet-i kerime sonunda durunca, tekrar edilmez. Bulunduğu yerin her iki tarafı da, mana yönüyle birbiriyle alakalı olduğunda bu işaret görülür. Hangi Secaventten bahsedilmiştir?
&لا
389-Bunun bulunduğu yerlerde kelimeler kısa okunur. Uzatma görevi yapmayan harflerin altında bulunur. Hiç uzatılmayacağını ve sadece harekesiyle okunacağını ifade eder. Kelime sonundaki Elif’in altında bulunduğunda; geçişte sanki Elif yokmuş gibi okunurken, duruş yapıldığında Elif, uzatma harfi olarak devreye girer. Bahsedilen secavent hangisidir?
& قَصْرٌ
389-Kur’an-ı Kerim’deki durak ve özel işaretlerden olan صلح ne anlama gelir?
&Geçmek de durmak da câizdir.(Ama Geçmek daha iyidir.)
390-Bu kelimenin bulunduğu yerler uzun okunur. Yazım gereği önünde uzatma harfi bulunmayan fakat uzatılarak okunması gereken harflerin altında bulunur Kur’an-ı Kerim’deki hangi secaventen bahsedilmiştir?
& مد
391-Kelimenin yazıldığı gibi değil de idgam ile okunur. Yalnızca Hud sûresi 42. âyetinde vardır. “İrkeb Meanâ” yazılır ise de “İrkem Meanâ” diye okunur. اِرْكَمَّعَنَا ← اِرْكَبْ مَعَنَا Bu secavent ne olarak ifade edilir?
& ادغام
392-Sad harfinin altına yazıldığı yerlerde “sad” harfi “sin” gibi ince okunur. Hangi secavantten bahsedilmiştir?
& س
393-Bu kelimenin yazıldığı yerde, kısa bir zaman nefes alınmadan durulur. Durulmadan geçilirse, anlamı bozulur. Kur’ân-ı Kerim’ de 4 yerde vardır. Kur’an-ı Kerim’deki durak ve özel işaretlerin hangisinden bahsedilmiştir?
&سكته
394-Yalnızca Hud sûresinin 41. âyetinde bulunur. Burada مَجْرَيهَا “Mecrâha” kelimesinde “ra” harfi ‘üstünden esireye’ doğru meyillendirilerek okunur. Altı çizili olan kelime ne olarak ifade edilir?
&اماله
395-Hafs rivayetine göre hangi kelimede imâle yapılır?
بِسْمِ اللّهِ مَجْرَاهَا وَمُرْسَاهَا
& İmam-ı Hafs rivayetine göre Kur’an-ı Kerim’de bir yerdedir.
396-Vakf-ı Mu‘âneka veya Vakf-ı Murakabe denir. Birbirine yakın iki ayrı yere konan, üçer noktadan ibarettir. Bu üç noktanın birisinde durulur. Eğer üzerinde üç nokta bulunan birinci kelimede durulursa, üç nokta olan ikinci kelimede durulmaz. Birinci kelimede durulmamışsa, ikincide durulur. Her ikisinde de durmamak veya her ikisinde de durmak câiz değildir. Hangi Secaventten bahsedilmiştir?
&( … …. ): ( :. :. )Üç nokta
397-Hem vasılda ve hem vakıfta mutlaka okunan Hemzelerin altında bulunur. Katı hemzeleri (muhakkak okunması gereken hemzeler) altına konur. اَ طَّلِعُ gibi. Hangi secaventten bahsedilmiştir?
&قطع
398-Sonu tenvinli olan kelimeden bir diğerine geçiş yaparken, esreli nûn ile geçileceğini gösterir ve tenvinli harfin altına konur. Konan hangi harftir?
& ن(Nun’u Nisva-Küçük nun)
399-Vasıl nûn’un görevi nedir?
Sonu tenvinli kelimelerden bir sonraki kelimeye geçişi sağlamaktır.