FARZ OLAN HAC İÇİN VEKÂLET ŞARTLARI
299-Farz olan hac için vekâlet şartları nelerdir?
&Adına haccedilecek kişi vefat etmiş veya yaşlılık, iyileşme ümidi olmayan hastalık, kadının birlikte yolculuk yapacağı mahreminin bulunmaması gibi sebeplerle, bizzat haccetmekten devamlı olarak âciz olmalıdır.
&Adına haccedilecek kişiye hac, önceden farz olmuş olmalıdır. Üzerine hac farz olmayan kişi adına vekâleten yapılan hac nâfile olur.
&Bedel gönderilecek kişi müslüman, akıllı, ergenlik çağına ulaşmış veya mümeyyiz olmalıdır. Buluğa ermemiş mümeyyiz çocuk, kadın bedel olarak başkası adına haccedebilir.
&Vekil, ihrama girerken sadece gönderen adına niyet etmelidir. Vekil kendisi için de niyet eder veya birkaç kişiden vekâlet alıp her biri için niyet ederse, kendi adına haccetmiş olur.
&Vekil için ücret şart koşulmamalıdır. Çünkü hac ibadettir. İbadetler ücretle değil ancak Allah’ın rızâsını kazanmak için yapılır.
&Bedel gönderilen kişinin hac masrafı, gönderen tarafından karşılanmalıdır. Başkası adına, kendi parasıyla hacceden kişi, kendisi için haccetmiş olur.
&Adına haccedilen kişi, kendisi için haccetmesini vekilden istemiş olmalıdır. İzin veya vasiyeti olmadan, bir kimse adına başkası tarafından yapılan hac ile o kimse üzerindeki hac borcu düşmez.
&Vekil, haccı bizzat kendisi yapmalıdır. Hastalık, tutuklanma gibi bir mazeretle gönderenin bilgi ve izni dışında, vekil görevi başkasına devredemez. Ancak bu konuda yetkili kılınmışsa, yerine başkasını vekil edebilir.
&Vekil, gönderenin isteğine uymalı, onun istediği haccı yapmalıdır. Gönderen çeşitlerden birini belirtmeksizin, sadece “hac yapılmasını” istemişse, ifrad haccı istemiş olduğu kabul edilir. Ancak “dilediğini yap” demiş ise dilediği yapabilir.
&Adına haccedilmesini vasiyet eden kişi, sarfedilecek paranın miktarını ve vekilin nereden gönderileceğini belirlemişse buna uymak gerekir.
&Vekil, gönderen adına yapılacak menâsiki tamamlamadıkça kendisi için umre yapmamalıdır.
&Vekil, yürüyerek değil, vasıtaya binerek haccetmelidir.
300-Aşağıdaki maddelerdeki cezalar kime aittir?
I.İradî olarak işlediği cinayetler için ödenecek fidye ve ceza kurbanlarının bedelleri
II.Gönderenin izniyle bile olsa, temettu‘ veya kırân haccı yaptığı takdirde, kırân ve temettu‘ hedyleri
&Vekile(Bedele)
301-İhsâr kurbanı kimin parasından kesilir?
&Gönderenin
302-Bedel gönderilen kişinin hac masrafı, gönderen tarafından karşılanmaz ise bedel kendi parasıyla haccederse, İzin veya vasiyeti olmasa bile haccetmiş sayılır. Yani o kimsenin üzerindeki hac borcu ödenmiş olur. Bu görüş kime aittir?
&Şâfiîler’e
303-Bedel olarak gönderilecek kişinin, daha önce haccetmiş olması efdal ise de şart değildir. Bu görüş kime aittir?
&Hanefîler’e
304-Bedel olarak gönderilecek kişinin (vekilin) daha önce haccetmiş olması gerekir. Bu görüş kimlere aittir?
&Şâfiî ve Hanbelîler’e