KUR’AN-I KERİM’İN NOKTALANMASI VE HAREKELENMESİ

439-İslâmiyet etrafa yayılınca Arap olmayan unsurlar da Müslüman olmuşlardı. Bunlar noktasız ve harekesiz Kur’an’ı okumakta herkes gibi güçlük çekiyordu. Lahne ve hataya düşüyordu. Bu güçlüğü gidermek, hataları önlemek için hareke ve nokta koyma çaresine başvurulmuştur. Bu iş başlıca üç safha geçirmiştir. Bunlar nelerdir?

&Kelime sonlarında nokta şeklinde harekeler konması

&Birbirine benzeyen harfleri ayırt etmek için harflerin noktalanması

&Hareke noktaları ikinci asrın ortalarında bugünkü şekilde harekelere çevrilmesi

440-Kur’an’ı Kerim’i sağlıklı ve kolay okumayı sağlayacak nokta ve hareke gibi bir takım düzenlemelere gidilmesinin sebebi nedir?

&Arap olmayanların İslam’a girmeleri

&Arap olmayanların Arapçaya vakıf olmamaları

&Kur’an’ı yanlış okuma olaylarına sık sık rastlanılır olması

440/1-Kur`an-ı Kerim´de ayetleri birbirinden ayırmak için neler yapılmıştır?

&Mushaflara hareke ve nokta konulmasından sonra, ayetleri birbirinden ayırmak için duraklar yapılmıştır. İlkin meyilli, daha sonra daire halinde, zaman geçtikçe de bu daireler gül seklini almış, son devirlerde de durak içlerine ayet numaraları yazılmıştır.

1.MERHALE

441-Kur’an’ı Kerim’i harekeleme ve noktalama işlemi hangi dönemde gerçekleşmiştir?

&Emeviler Döneminde(Birinci asrın ortalarında) Kur’an metninin harekelenmesine Hicri 65. Yılda başlanmıştır.

442-Kur’an’ı nokta şeklinde harekeleme işlemini ilk başlatan vali kimdir?

&Ziyad b. Sümeyye

443-Mushafın ilk noktalanma hareketi Basra (Irak) valisı Ziyad bin Sümeyye ((Ziyad bin Ebih(İbni Sümeyye))’nin emriyle Kur’an’ın harekeleme işini kim yaptı?

&Ebul Esved ed-Düeli(Kur’an’ı ilk defa noktalama yoluna giden âlim)

444-Basra(Irak) valisi Ebu’l-Esved ed-Düeli’ye Kur’an’ı Kerim’in noktalaması için teklifte bulunur. Ebu’l-Esved ed-Düeli, gelen teklifi kabul etmez. Sonra bir olay üzerine hemen vali Ziyad’a başvurarak harekeleme işine girişir. Noktalama işine girmesinin nedeni nedir?

&Bir şahsın Tevbe suresinin 3. ayetinde yer alan “Ve rasuluhu” kelimesini “Ve rasulihi” şeklinde okuduğunu duymuş. Çünkü geçen ayetin “Allah ve Rasulü müşriklerden beridir.” şeklindeki anlamı, duyduğu okuyuşa göre “Allah, müşriklerden de Rasulünden de beridir.” şekline dönüşdüğünden dolayı

445-Ebu’l-Esved ed-Düeli(H. 69/M. 688) hangi noktaları kullanarak yanlış okuma-nın önüne geçti?

&Mushaf yazısındaki renkten farklı bir mürekkeple fetha hareke için harfin üstüne bir nokta, kesre için altına bir nokta, zamme için önüne bir nokta koymak suretiyle bu işi tamamladı. Tenvin için de iki nokta kullanılmıştı. 

446-İlk nahv kitabını Hazret-i Ali’nin emriyle kim yazmıştır?

&Hz. Ebü’l-Esved Düelî yazmıştır. 

2.MERHALE 

447-Kur’an-ı Kerim’in noktalanması ikinci kez hangi halife zamanında başlandı?

&Abdülmelik bin Mervan

448-Harfler birbirine benzediğinden yine iltibasa düşülüyordu. Hattâ bu yüzden hatalara düşüldüğü söyleniyor. Onun için birbirine benzeyen harfleri ayırt etmek için Irak valisi Haccac bin Yusuf(H. 41-95/M. 661-713) zamanında kimler harflere nokta koyma işini başardılar?

&Nasr bin Âsım   &Yahya bin Ya’mer

449-Basra’da başlatılan noktalama hareketi, daha sonra Medine’ye ve diğer İslam beldelerine yayılmıştır. Bazı rivayetlerde de noktalama işini Ebu’l-Esved ed-Düeli’den başka kimin ilk defa gerçekleş-tirdiği belirtilmektedir?

&Yahya bin Ya’mer

448-Kur’an’ı ilk defa Harekeleme işini, Irak valisi Haccac bin Yusuf’un emriyle Düeli’nin talebesi olan hangi âlim yapmıştır?

&Nasr bin Asım

3.MERHALE 

450-Hareke noktaları ikinci asrın ortalarında bugünkü şekilde harekelere çevrilmiştir. Ebül-Esved’in koyduğu hareke noktaları yerine 751 yılında bugünkü harekeleri koyan kimdir?

&Halil ibni Ahmet (H. 100-170/M. 718-786) olmuştur. 

451-Alimler mushafın harekelenmesi ve noktalanması hakkında ne söylemişlerdir?

&Hasan Basri ve Muhammed bin Şirin, Mushafın noktalanmasında bir beis olmadığını söylerler. Nevevi ise Mushafın noktalanması ve harekelenmesi müstehaptır diyor.