Fatih ÇOLLAK / Tashihi Huruf

KEFFARETLER

YEMİNLER

EVLİLİK

BOŞANMA

SİYER-İ NEBİ

TEMİZLİK / TEHARET / DİYANET(DİB) FETVALARI

ADAK VE YEMİN / DİYANET(DİB) FETVALARI

DUA VE ZİKİR / DİYANET(DİB) FETVALARI

KADINLARA ÖZEL HALLER / DİYANET(DİB) FETVALARI

MİRAS VE VASİYET / DİYANET(DİB) FETVALARI

YİYECEKLER ve İÇECEKLER / DİYANET(DİB) FETVALARI

BİDAT VE HURAFELER / DİYANET(DİB) FETVALARI

10.200 SORULU-CEVAPLI MÜLAKAT SORULARI

1-Kur’an-ı Kerim ile ilgili SORULAR VE CEVAPLAR

2-Tecvid ile ilgili SORULAR VE CEVAPLAR

3-Tefsir ile ilgili SORULAR VE CEVAPLAR

9-Hadis ile ilgili SORULAR VE CEVAPLAR

12-Kelam ve Akaid ile ilgili SORULAR VE CEVAPLAR

14-Hac ve Umre ile ilgili SORULAR VE CEVAPLAR

16-Peygamberler ile ilgili SORULAR VE CEVAPLAR

21-Siyer-i Nebi ile ilgili SORULAR VE CEVAPLAR

28-Genel Kültür ile ilgili SORULAR VE CEVAPLA

21-Medd-i Ivaz

2- MEDD-İ IVAZ

Medd-i Ivaz, aslında Kur’an-ı Kerim okumayı bilen hemen herkesin uyguladığı bir meddir. Ivaz; bedel, karşılık anlamlarına gelir. 

Kelimenin sonunda iki üstün bulunduğu durumlarda şayet vakıf yapılacaksa(durulacaksa) iki üstün, meddi tabiiye döner. Bu şekilde tenvin yerine meddi tabii şeklinde okuyarak durmaya Medd-i Ivaz denir.

حَكِيمًا => حَكِيمَا – عَلِيمًا => عَلِيمَا

MEDD-İ İVAZ NEDİR?➖

Her tenvinin sonunda bulunan cezimli nun harfinin, med harfi olan elife dönüşmesine denir.

MEDD
İ IVAZ
IVAZ
sözlükte bedel, karşılık, karşılık olarak verilen şey,
anlamlarına gelmektedir.
Sadece
üstün tenvin
(
ا
)
ile
harekelenmiş
kelimelerde vakıf yapılırken icra edilen medde
MEDD
İ
IVAZ
denir.
ر
ف
ف
ي
ق
kelimesinin sonunda
tenvin’den
dolayı bir sakin nun
(
ن
)
harfi
vardır.
ر
ف
ف
ي
ن
ق
bu kelimede
vakıf yapıldığında kelimenin sonundaki ‘sakin nun’
harfine
karşılık olarak
ona bedel med harfi olan ‘elif’
(
ا
)
harfi gelir
ر
ف
ف
ي
ا
ق
G
af harfi, med elifi
ile
ر
ف
ف
ي
ق
ا
şeklinde
uzatılarak okunur. U
zatıla
n
meddin hükmü, medd
i tabiî gibi (bir elif
miktarı
med) olmakla birlikte, yukarıda anlatılan
özelliğinden dolayı buna
benzer yerlerdeki
medde
MEDD
İ IVAZ”
denir.
G
eçiş yapılırsa
tenvin okunarak geçilir
.
ا
ظ
ع
ا
م
ر
س
ا
ا
ج
ا
م
ء
ر
ب
ا
د
ا
و
ص
ا
ب
م
ا
ه
ا
د
ا
ت
ك
ا
ب
ا
ر
ش
ا
ب
ا
ج
ث
ا
ج
ا
ب
ن
و
ا
ت
ا
و
ف
ا
ا
ج
ب
س
ا
ح

S. Medd-i ivaz ne demektir?
C. Medd-i İvaz: İki üstünlü tenvin üzerinde vakf yaparken tenvin yerine elif
üzerine yani med yaparak vakfetmektir حكيما عليما ــــــــــــــــــ 

İVAZ TENVİNİ – MEDDİ İVAZ

📌Kur’an-ı Kerim’in tilaveti esnasında bazı kelimeler cümle içindeki konumlarına göre tenvin harekesi ile biter. İşte tenvin harekesi ile biten bu kelimelerde şayet üstün varsa, vakıf yapmak gerekirse veya ayet sonuysa, tenvindeki nun harfinin hükmü kalkar. Kelimedeki üstün harekesi uzatılarak meddi tabi yapılırcasına durulur.

➡ Bütün üstün tenvinler vakıfa uğradığında medd-i ivaz olur.

➡ Tenvin daha önceki derslerde belirttiğimiz gibi esre, üstün veya ötre harekesi ile cezimli nun harfinin birleşimidir.

Örneğin خَيْرٍ (hayrin) kelimesindeki tenvinin açılmış hali esre ve sakin nun olup şu şekildedir: خَيْرِنْ (hayrin)

➡ Medd-i ivaz ile alakalı olarak نَصِيرًا (nasiyran) kelimesi örnek verilebilir. Kelimenin açık halde okunuşu نَصِيرَنْ şeklindedir. Ancak nasiyaran kelimesinde ayet sonu olması veya vakıf yapılması sebebiyle durulursa sonundaki tenvin, üstünlü tenvin olduğu için, nun harfi ortadan kalkar ve ra harfi bir elif miktarı uzatılarak yani medd-i tabi yapılarak durulur. Bu değişime medd-i ivaz adı verilir.

➡ Sonu hemze ve fethalı tenvin ile biten kelimelerde de medd-i ivaz meydana gelir. Örneğin vakıf veya durak olduğu zaman دُعَٓاءً (duaen) kelimesinde hemzenin üzerinde yer alan tenvindeki sakin nun ortadan kalkar ve دُعَٓاءا şeklinde medd-i ivaz yapılarak yani uzatılarak okunur.

➡ Ancak üstünlü tenvinlerle alakalı istisnai bir durum vardır. Şayet kelimenin sonunda üstünlü tenvin alan harf, ta-i marbuta yani ة harfi ise durak sırasında te sesi he sesine dönüşeceği için medd-i ivaz meydana gelmez.

➡ Ötreli ve esreli tenvinlerde vakıf veya durak yapıldığı zaman medd-i ivaz meydana gelmez. Çünkü tenvinde yer alan sakin nun ve hareke tamamen düşer. Son harf cezimlenerek okunur.

➡ Örneğin غَفُورٌ (ğafurun) kelimesinin açık halde yazılımı غَفُورُنْ şeklindedir. Ancak bu kelime üzerinde durulduğu zaman sakin nun ve ötre harfi düşer. Ra harfine sükun yani cezm harekesi verilerek yani غَفُورْ (ğafur) şeklinde durulur. Dolayısıyla herhangi bir med yani uzatarak okuma söz konusu olmaz.

➡ Esreli tenvinde de ötreli tenvinde olduğu gibi vakıf ve duraklarda kelimenin sonundaki tenvin yani esre ve cezimli nun terkibi düşürülür ve kelimenin son harfine cezm harfi verilerek durulur.

➡ Örneğin اَحَدٍ (ehadin) kelimesinin açık halde yazılımı اَحَدِنْ şeklindedir. Ancak bu kelime üzerinde durulduğu zaman sakin nun ve esre harfi düşer ve dal harfine sükun yani cezm harekesi verilerek yani اَحَدْ (ehad) şeklinde durulur. Dolayısıyla her hangi bir med yani uzatarak okuma söz konusu olmaz.