ORUCLA İLGİLİ KARMA SORULAR
130-Büyük abdestten sonra aşırı derecede istinca etmek yani suyun dübürden içeri kaçma tehlikesi olduğundan gereğinden fazla istinca etmek …….. sayılmıştır. Temizlik şarttır. Fazlası orucu bozabilir. Noktalı yere hangisi gelmelidir?
&Mekruh
131-Abdest alırken veya serinlemek isterken ağız ve buruna fazla su alıp çalkalamak suyun boğaza kaçma tehlikesi bulunduğundan ………… sayılmıştır. Normal biçimde su alıp gargara yapmadan ağzı ve burnu yıkamakta bir sakınca yoktur. Noktalı yere hangisi gelmelidir?
&Mekruh
132-Akşam namazından önce iftar etmenin hükmü nedir?
Müstehab (sünnet diyenler de var
133-Banyo yapmak, Başa su dökmek, Islak beze sarınmak hakkında îmam Ebû Hanîfe’ye ve îmamı Ebû Yusuf’a göre hükmü nedir?
&Bunlar îmam Ebû Hanîfe’ye göre mekruhtur. îmanı Ebû Yusuf’a göre mekruh değildir. En zahir olan görüş de budur. Fetva imam Ebû Yusuf’un görüşüne göredir
134-Oruçlu kimse istimna ederse durumu ne olur?
&Oruçlu kimse şehvetini teskin için istimna eder, yani eliyle tahrik edip menisini akıtırsa, orucu bozulur ve sadece kazası gerekir. Muhtar olan da budur. Ancak böyle yapmak orucun sevap ve faziletini düşürür, daha doğrusu orucu hedefinden saptırır.
135-Bazıları diyor ki, Ramazanda orucun ilk gününü tutmazsak diğerlerini de tuttuğumuz zaman gerektiği zaman bozabilirmişiz. Böyle bir şey var mı?
&Öyle bir şey yok. Ramazanda her gün oruç tutmak farzdır. Böyle hurafelere inanmamak lazımdır. İnsan sağlık durumuna göre, ilk günler tutamaz da sonraki günler tutabilir veya ilk günler tutar da hastalanınca diğer günler tutamaz. Bu hallerde ne yapılacağı, nasıl yapılacağı ilmihal kitaplarında vardır.
136-Günaha şeytanlar sebep olduğuna göre, Ramazanda şeytanlar nasıl günah işletiyor?
&Günah işlememize yalnız şeytanlar değil, kendi nefsimiz de sebep olmaktadır. Nefsin zararı, şeytanınkinden çok fazladır. Nefsin her istediği kendi zararınadır. Ramazanda günah işleten, nefsimizdir. Bu ayda, şeytanlar bağlı olduğu için, vesvese veremezler. Ramazanda esnemeler de şeytandan değildir. Asabi esnemeler, yorgunluk, uykusuzluk gibi hallerde meydana gelir.
138-Ramazan orucu tutan bir kimse az miktarda tuz yerse ne olur?
&Keffaret gerekir
139-Ramazan orucu tutan bir kimse zeytin çekirdeği yutarsa ne olur?
&Kaza gerekir
140-Kalb hastasının göğsüne sürdüğü ilaç orucu bozar mı?
&Orucu bozmaz. Çünkü sağlam deriye sürülen ilaç, deriden içeriye girse de orucu bozmaz.
142-Tıraş olurken kanayan yere, kanın durması için kantaşı sürmek orucu bozar mı?
&Hayır, bozmaz.
143-Gündüz uyurken ihtilam olunca oruç bozulur mu?
&Hayır, bozulmaz. Uyanınca ilk fırsatta gusledilir. Hadis-i şerifte, (İhtilam olmak orucu bozmaz) buyuruldu. Gusletmekle de oruç bozulmaz. Guslederken vücudun içine su girmemesine dikkat etmelidir! İçeri su girerse oruç bozulur.
144-Bir hasta, ilaç alarak orucunu bozsa, kefaret gerekir mi?
&Gerekmez. Çünkü dinimizin bildirdiği bir özürle, yani zaruretle oruç bozulunca yalnız kaza gerekir. Fakat basit bir şey için oruç bozulursa kefaret de gerekir.
145-Ağızdaki yara için oruçlu iken ilaçla gargara uygun mu?
&Ağızdaki yara, namazda okumaya mani değilse, ilaçla gargara mekruh olur. Okumaya mani olursa, ilaçla gargara etmek mekruh olmaz. Çünkü özür vardır.
146-İşyerinde iş gereği toz oluyor, ayrıca sigara içen de oluyor. Bunlar orucuma zarar verir mi?
&Tozlu, dumanlı şey koklamak, başkasının içtiği sigara dumanı yahut tütsülerin dumanını çekmek orucu bozar. Fakat ağzından veya burnundan boğazına toz, duman kaçsa, oksijen gazı tüpü ile suni hava verilse, başkalarının içtiği sigaranın dumanı ağzına, burnuna girmesinden sakınmak mümkün olmasa, oruç bozulmuş olmaz. Unlu işlerde çalışanın sakındığı halde, ağzına burnuna giren un tozları orucu bozmaz. Kömür işinde çalışan kimsenin ağzına, burnuna kömür tozu girse, orucu bozulmuş olmaz. Çünkü bundan sakınma imkânı yoktur.
147-Ramazanda oruç tutarken ağır hastalanan kimseye su vermek caiz midir?
&Caizdir. Hadis-i şerifte: Oruçlu iken vefat edene, kıyamete kadar oruç tutmuş gibi sevap yazılır. Ramazan-ı şerif haricinde ölüm halindeki oruçlu hastalara, su vermek müstehaptır.
148-Depresyon halinden şuursuz olarak oruç bozunca kefaret gerekir mi?
&İmsaktan sonra, ezan okunurken, ne yaptığınızı bilmeden orucu bozmuşsanız kaza gerekir. Eğer orucu bozduğunu biliyorsanız, kefaret gerekir. Anlattığınız depresyon halinden sanki şuursuz olarak bozduğunuz anlaşılmaktadır. Şuursuz bozulunca da kaza gerekir.
149-Abdest alırken hata ile boğazına su kaçan, orucu bozulduğu için yiyip içse, kefaret mi gerekir?
&Orucu kasten bozmadığı için, yalnız kaza gerekir.
150-Nisaiyeci(kadın hastalıkları uzmanı hekim) bir kadın doktora muayene olanın, orucu bozulur mu? Bozulursa, kefaret mi gerekir?
&Doktor, eldivene herhangi bir ilaç, yağ sürerse, oruç bozulur, sadece kaza gerekir.
151-Oruçlu olduğunu unutarak yiyen, sonra bilerek yiyip içmeye devam ederse, kefaret gerekir mi?
&Oruçlu olduğunu unutarak yiyip içen kimse, orucunun bozulduğunu zannederek yiyip içmeye devam ederse kaza lazım olur, kefaret lazım olmaz. Eğer unutarak yiyip içmenin orucu bozmadığını bildiği halde, kasten yiyip içmeye devam ederse, hem kaza, hem de kefaret lazım olur.
152-Ramazanda birkaç gün oruç tutmadım. Kefaret gerekir mi?
&Ramazanda mazeretsiz oruç tutmamak büyük günahtır. Önce tutulmayan oruçlar için tevbe edilir. Sonra gününe gün yani kaç gün tutulmamışsa o kadar gün kaza orucu tutulur. Bir kimse, Ramazan ayında 30 gün oruç tutamasa, tutamadığı gün kadar kaza gerekir, kefaret gerekmez. Kefaret, oruç tutmamanın değil, niyetli iken Ramazan orucunu mazeretsiz bozmanın cezasıdır.
153-Abdest alırken diş etlerinden kan gelirse abdest bozulur, oruç bozulur mu?
&Kan ağızdan dışarı çıkarsa abdest bozulur. Yutulursa abdest bozulmaz, fakat bu sefer de oruç bozulur. Tükürükten az ise, oruç da abdest de bozulmaz.
154-Erotik vb. film seyrederken, sadece bakarken cünüp olunsa, oruc bozulur mu?
&Sadece bakarak cünüp olunca oruç bozulmaz. El ile veya başka bir şeyle cünüp olmaya yardım edilmişse, o zaman kaza gerekir. Porno film seyretmek haramdır. Haram işleyenin ibadetleri sahih olur, farz borcundan kurtulur ise de, kazandığı günahlardan dolayı kavuşacağı büyük sevaplardan mahrum kalır. Her haram böyledir. Özellikle oruçlunun böyle günah işlemesi çok çirkindir.
155-Bel gevşekliği sebebiyle meni gelse, oruç bozulur mu?
&Bozulmaz.
156-Oruçlu iken burna çekilen su ağzımızdan çıksa oruç bozulur mu?
&Bozulur. Buruna ilaç çekmek gibi su da çekip genze ulaşırsa oruç bozulur, kaza gerekir.
157-“Sizden biriniz oruçlu bulunduğu vakit çirkin söz söylemesin ve kimse ile çekişmesin. Şayet biri kendisine sataşır veya söverse “ben oruçluyum” desin.” Yukarıdaki hadisten nasıl bir sonuç çıkarılmalıdır?
&Oruçlu kimsenin çirkin söz söylemesi uygun değildir. Oruçlu kimse başkaları ile çatışmaya girmesin. Oruç tutmak sadece yemeden içmeden uzaklaşma değildir. Oruçlu kimseden aynı zamanda ahlakını güzelleştirmesi beklenir.
158-Ağzıma balgam geliyor, yutuyorum, oruç bozuluyor mu?
&Balgamı yutmakla oruç bozulmaz
159-Nezle olduğum için burnumun içine gelen akıntıyı geri çekip yuttum, orucum bozuldu mu?
&Bozulmadı.
160-Burun, göz damlası, astım hastalarının kullandığı spreyler, dilaltı ilacı gibi ilaçlar orucu bozar mı?
&Hayır, bozmaz
161-Astımlı hastaların, sağlığı oruç tutmalarına uygun olup başka bir hastalıkları da yoksa rahat nefes almalarını sağlamak amacıyla ağza püskürtülen oksijenli ilac orucu bozar mı?
&Hayır, bozmaz
162-Göze damlatılan ilaç neden orucu bozmaz?
&Göze damlatılan ilaç miktarının yok denilebilecek kadar az bir kısmının, sindirim kanalına ulaşma ihtimali bulunmadığından ve bunun oruca zarar vermediğinden dolayı
163-Kulak tedavisinde de damla kullanmak ve yıkatmak orucu bozar mı?
&Hayır, bozmaz
164-Kulak zarının yırtılması ve buradan giren suyun mideye ulaşması halinde oruç bozulur mu?
&Evet
165-Dilaltı ilaçları neden orucu bozmaz?
&Dilaltına konulan ilaç, doğrudan ağız dokusu tarafından emilip kana karışarak kalp krizini önlüyor. Söz konusu ilaç ağız içinde emilip yok olduğundan mideye bir şey ulaşmıyor. Bu itibarla, dilaltı kullanmak orucu bozmaz.
166-Endoskopi, kolonoskopi yaptırmak, makat veya ferçten ultrason çektirmek orucu bozar mı?
&Cihazların kullanımı sırasında sindirim sistemine su, yağ ve benzeri gıda özelliği taşıyan bir madde girmemesi durumunda oruç bozulmaz. İdrar kanallarına giren cihazlar veya akıtılan ilaçlar da orucu bozmaz.
167-Fitil kullanmak oruç tutmaya engel midir?
&Engel değil.
168-Oruçluya iğnenin yapılması, serum takılması ve kanın verilmesi nasıl değerlendirilmelidir?
&Orucu bozup bozmayacağı, kullanılış amacına göre değerlendirilir. Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamına gelmediklerinden orucu bozmazlar. Ancak gıda veya keyif verici enjeksiyonlar orucu bozar.
169-İlaç kullanmada diyaliz hastalarının durumu nasıldır?
&Böbrek yetmezliği hastalarına uygulanan diyaliz, periton diyalizi ve hemodiyaliz olarak ikiye ayrılıyor. Hastaya herhangi bir sıvı maddesi verilmeden gerçekleştirilen hemodiyalizde oruç bozulmuyor. Diğer diyaliz çeşitlerinde ise vücuda gıda içerikli sıvı verildiği için oruç bozuluyor. Anjiyo ve biyopsi (herhangi bir organdan parça alınması) yaptırmakta orucu bozmuyor. Kan vermek de oruca engel değil. Merhem ve ilaçlı bant da yeme içme anlamına gelmediğinden orucu bozmuyor.
170-Hangi günlerde oruç tutulmaz?
&Ramazan bayramının ilk günü ve kurban bayramının tüm günleri
171-Sünnet-i müekkede olan teravih namazının vakti yatsı namazından sonra vitir namazından öncedir. Ancak teravih namazını vitir namazından sonra da kılmak caiz midir?
&Evet, Vitirden sonra da kılınması caizdir.
172-Morfinle dişini çektirdikten sonra, “orucum bozuldu” diye yiyip içene kefaret mi gerekir?
&Kefaret gerekmez, kaza gerekir. Bir hastalık sebebiyle de iğne yapılınca oruç bozulur ve kaza lazım gelir. Oruç bozulduktan sonra yiyip içmek, kefaret gerektirmez.
173-Oruç ibadetimizin çeşitleri 6’dır. Bunlar nelerdir?
&Farz oruçlar: Ramazan orucu keffaret orucu vb.
&Vacip oruçlar: Adaklar itikâf orucu ve kazaya kalmış nafile oruçlar
&Sünnet oruçlar: Muharrem ayının 9. 10. 11.ci günleri tutulan oruçlar.
&Müstehap oruçlar: Kameri ayların 13. 14. 15.ci günleri tutulan oruçlar.
&Mekruh oruçlar: Aşure günü Cuma günleri tutulan oruçlar.
&Haram oruçlar: Bayramlarda tutulan oruç.
174-Aşure günü ne demektir?
&Muharrem ayının onuncu günüdür.
175-Hicretten sonra Medine’de Yahudilerin aşure orucu tuttuğunu gören Resûl-i Ekrem; “Biz bunu tutmaya daha lâyıkız” diyerek adı geçen orucu vâcip kılmıştı. Bu vacip ne zaman kalkarak nafileye dönüştü?
&Ramazan orucunun farziyetini bildiren âyetler (Bakara /183-185) gelince
176-“Vaktinde tutulmayan bir Ramazan orucunun kazasını yerine getirmeden yeni bir Ramazanın gelmesi halinde kaza ile birlikte ayrıca fidye vermek de gerekir” görüşü hangi müçtehide aittir?
&İmam Şafiî
177-“Başlanan nafile ibadetlerin tamamlanması vacip olmadığı için tamamlanmadan bozulan nafile orucun kazası gerekmez” görüşü hangi müçtehide aittir?
&İmam Şafiî
178-Muharrem ayının sadece onuncu günü ile yalnız Cuma veya cumartesi günlerinde oruç tutmanın hükmü nedir?
&Mekruhtur
179-“Sâihûn” kelimesi hangi mânâya gelir?
&Oruç tutanlar
180-Müslümanların, Ramazan orucu farz kılınmadan önceki dönemde oruç tuttukları ay hangisidir?
&Muharrem
181-Peygamberimizin en çok nafile oruç tuttuğu ay hangisidir?
&Şaban
182-Bu zat zâhid bir sahabe idi. Her gün oruç tutuyordu ve kuran hatmediyordu. Bu yüzden de yeni evli olduğu halde hanımından uzak duruyordu. Bu durumu resulüllah öğrenince her ayda üç gün oruç tutmasını ve ayda bir de Kur’an’ı hatmetmesini tavsiye etti. Fazlasına gücünün yeteceğini söyleyince gün aşırı oruç (savm-ı Dâvûd) tutmasını, haftada bir de Kur’an hatmetmesini önerdi. Kimdir bu meşhur sahabe?
&Ashaptan Abdullah b. Amr